Hamilelikte seyahat etmek anne adaylarının en çok endişe duyduğu konulardan biridir. Elbette gebelik seyahat etmenize engel değil. Ancak bazı sağlık sorunlarının olması durumunda doktorunuz seyahat yasağı koyabilir. Bu gibi durumlarda doktorun öneri ve uyarılarının mutlaka dikkate alınması gerekir.
Sağlıklı bir gebelik durumunda hamileliğin 36. haftasına kadar seyahat edilmesinde bir sakınca olmaz. Ancak bu durum bazı hususlara dikkat edilmesine gerek olmadığı anlamına da gelmiyor. Araba, uçak, gemi ya da trenle seyahat etmeden önce bilmeniz gerekenleri detaylıca aktaracağız. Öncesinde gebelik döneminde seyahatin güvenli olup olmadığını irdeleyelim.
Çeşitli önlemlerin alınması ve gebelik takibini yapan kadın hastalıkları ve doğum uzmanının onay vermesi durumunda gebelikte seyahatin herhangi bir sakıncası olmaz.
Elbette anne adayları gebeliğe bağlı bazı sıkıntılar yaşayabilir. Uzun süre oturma pozisyonunda kalmaktan kaynaklanabilecek bu basit sıkıntılara mide bulantısı gibi şikayetler de eklenebilir. Ancak bu şikayetler gebelik süresi boyunca yolculuk yapmaya engel olarak görülmemelidir. Ne zaman acil tıbbi bakıma ihtiyacınızın olduğunu da bilmenizde fayda var. Bu durumları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Gebelik döneminde seyahat planları yapılırken olabildiğinde rutin gebelik kontrol tarihleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü her gebelikte rutin kontroller çok büyük bir önem taşır ve dolayısıyla hamilelikte seyahat etmek isteyen anne adayları kontrolleri kaçırmayacak şekilde yolculuk tarihi planlamasını gerçekleştirmelidir.
Bu noktada anne adayları seyahat için en doğru zamanın hangisi olduğunu da merak edebiliyor. Mutlaka yolculuk yapılması gerekiyorsa en doğru zaman hamileliğin 14. haftası ile 28. haftası arasıdır. Bu zaman dilimi aynı zamanda anne adaylarının kendilerini en iyi hissettikleri zamandır.
Hamileliğin 14. haftasından önce mide bulantısı, kusma gibi şikayetler nedeniyle seyahatler sıkıntılı geçebiliyor. Gebeliğin son döneminde ise ödem ya da sıklıkla idrara çıkma gibi şikayetler olabiliyor ve bu da yolculuk konforunu sekteye uğratabiliyor. İşte bu nedenle doğru zaman dilimi 14 – 28 hafta arasıdır. Ancak elbette bu dönemin dışında da seyahat edilebilir.
Anne adaylarını gebelikte seyahat etmek noktasında endişelendiren unsurlardan biri de uçak ile yolculuk yapılmasıdır. Hamileliğin 36. haftasından sonra uçak yolculuğu yapmak önerilmez. Bazı yurt içi uçuş firmalarının uçuş yapmanızda bir sakınca olmadığına dair doktor raporu isteyebildiğini de bilmeyenler için aktaralım.
Şayet yurt dışına seyahat etmek istiyorsanız çok daha erken dönemde uçuşlarınızı tamamlamanız gerekir. Yurt dışı seyahatlerde bazı firmalar gebeliğin en geç 28. haftasına kadar yolculuk yapmanıza müsaade ederler ve yine doktor raporu isteyebileceklerini de unutmamak gerekiyor.
Uçuşlarda sıklıkla tuvalete gitmek isteyebilirsiniz. Kolaylıkla ulaşmak için koridor tarafından bilet almanızda fayda olacaktır. Uçuş öncesinde gaz yapan yiyecek ve içecekler tüketmeyin. Karbonatlı içeceklerden de uzak durun. Uzun yolculuklarda 2 saatte bir koridorda kısa yürüyüşler yapmanız sizi rahatlatacaktır.
Şayet gemi ile seyahat etmeyi planlıyorsanız yaşayabileceğiniz sıkıntıların başında mide bulantısı ve kusma gelir. Daha önce yaptığınız gemi yolculuklarında bu tür problemler yaşamamış olabilirsiniz. Ancak gebelik döneminde geminin sallanmasından kaynaklı olarak bu şikayetleriniz ortaya çıkabilir.
Gemi yolculuklarında mutlaka gemide doktor ve hemşirenin bulunduğundan emin olmalısınız. Aynı zamanda yola çıkmadan önce gebelik takibinizi yapan doktora danışın ve mide bulantısı durumunda kullanabileceğiniz bir ilacı reçete etmesini isteyin. Gemi ile yapılan yolculuklarda nörovirüs enfeksiyonu riski de bulunur.
Bu virüs türü 2 gün boyunca uzayabilen bir süre boyunca mide bulantısına, kusmaya yol açabilir. Yemek yeme sırasında ya da kirli su yüzeylerinden rahatlıkla bulaşabilen bir virüstür. Bu nedenle önlem olarak seyahatiniz boyunca ellerinizi sıklıkla yıkamalısınız.
Araba ile seyahatlerinizi olabildiğince kısa tutmanızda fayda olacaktır. Şayet uzun süre araba yolculuğu yapmanız gerekiyorsa mutlaka 2 saatte bir mola vermeli ve 20 dakika gibi kısa süreli yürüyüşler yapmalısınız. Emniyet kemerinizi mutlaka yolculuk boyunca takılı tutmalısınız.
Kemeri karnınızın alt kısmından ve kalçanızın üstünden geçirin. Böylece emniyet kemerinin verebileceği rahatsızlıktan kurtulmuş olursunuz. Bacaklarınızı her daim katlı tutmamaya, arada bir uzatmaya özen gösterin. Yanınıza tuzlu atıştırmalıklar almanızda fayda var. Gaz yapan yiyecekleri seyahat öncesinde tüketmeyin.
Tren yolculuklarının en önemli avantajı rahatlıkla tren içerisinde yürüyüş yapmanıza olanak tanımasıdır. Ancak mide bulantısı ve kusma tren yolculuklarında da geçerlidir. Olabildiğince yataklı vagonlardan bilet almaya özen gösterin. Bu sayede ihtiyacınız olduğunda uzanabilir ve böylelikle çok daha konforlu bir seyahat yapabilirsiniz.
Çok sayıda anne adayı varacağı yere daha uzun sürede ulaşabiliyor olsa da sunduğu konfor nedeniyle trenle seyahati tercih eder. Sıkışık bir pozisyonda oturma sıkıntısını ortadan kaldırabilmesi de trenle seyahati anne adayları için daha çekici kılabiliyor.
Anne adayları hamilelikte seyahat etmek noktasında aşağıdaki unsurlara dikkat etmelidir:
30 haftalık hamilelikte seyahat etmek şayet gebeliğe bağlı komplikasyonlar mevcut değilse sakıncalı değildir. Ancak yine de doktorunuza danışmanız gerekir. Aynı zamanda yurt dışı seyahatlerde de hangi ülkeye gittiğinize bağlı olarak bazı aşılar yaptırmanız gerekebilir. Bu gibi konularda doktorunuz gerekli detaylı açıklamayı size yapacaktır.
Kimi zaman hamilelikte seyahat etmek doktor tarafından önerilmez. Bunun nedeni ise seyahatin anne adayı ya da bebek için sakıncalı olabileceğidir. Preeklampsi, erken membran rüptürü gibi durumlarda seyahat edilmesinde sakınca olabilir. Bununla birlikte düşük tehlikesinin olması ya da erken doğum riskinin bulunması durumunda da doktorunuz yolculuk yapmanızı istemeyecektir.
Tüm bunların yanı sıra gebeliğe dair bazı komplikasyonların mevcudiyeti durumunda da kısa süreli bile olsa yolculuk yapmanız istenmez. Bu durum çoklu gebeliklerde de geçerli olabiliyor. İkiz, üçüz ve dördüz gebeliklerde seyahat anne adayı için hem sakıncalı hem de sanılandan çok daha zorlayıcı olabiliyor. Çoklu gebeliklerde seyahat öncesi mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Op. Dr. Barış KorkmazKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
