AMH Testi Nedir? Neden Yapılır? Kaç Olmalı?

AMH Testi Nedir?

AMH testianti-müllerian hormon seviyesinin ölçülmesi için gerçekleştirilen bir testtir. Bu hormon büyüme aşamasında olan yumurtaların granülosa adı verilen hücrelerinden salınır.

Hormonun seviyesinin ölçülmesi ise yumurtalıkların çalışma kapasitesi hakkında bilgi edinmesi sağladığından son derece önemlidir.

Test ile yapılan ultrason görüntülemesinde bile görünemeyecek kadar küçük olan hücreler hakkında veri elde edilebilir. Elbette bu test sonucunda elde edilen değerler tek başına kısırlık tanısı konması için yeterli olmaz. Ancak yumurtalıkların çalışmasına dair merak edilen önemli soruların yanıtlarına ulaşmayı sağlar.

Söz konusu hormonun düşük ya da yüksek olmasının ne anlama geldiği ya da normal değerlerin kaç olduğu gibi konulara değinmeden önce testin nasıl yapıldığını aktaralım.

AMH Testi Neden Yapılır?

Kısırlık tanısı koymadan önce ya da kısırlığın nedeninin belirlenmesi için kadına ve erkeğe bir dizi test yapılması gerekebilir. Bu testlerden biri de AMH testi oluyor. Bu testin yapılma amacı ise kadınlardaki yumurta rezervinin sayısını öğrenebilmektir.

Özellikle tüp bebek tedavisinde, kadın hastalıkları ve doğum uzmanının en doğru tedaviyi belirlemesi ve en doğru yol haritasının çıkarılması için bu testin mutlaka yapılması gerekiyor. Hastanın tüp bebek tedavisi kapsamında ne tür ilaçlar kullanacağı konusunda bile test sonucunun önem taşıdığını belirtebiliriz.

Elbette rutin doğurganlık testlerinden biri değildir. Ancak söz konusu tüp bebek tedavisi gibi yardımcı üreme teknikleri olduğunda kadının yumurtalık rezervi de büyük bir önem taşıyor ve haliyle bu testin gerçekleştirilmesine ihtiyaç doğuyor.

AMH Testi Nasıl Yapılır?

AMH testi için kadından sadece bir miktar kan numunesi alınması yeterlidir. Dolayısıyla test yaptıracak olan kişi için zorlayıcı bir süreç ya da işlem olmadığını belirtebiliriz. Adet döneminde herhangi bir zaman kan numunesi verilebilir. Ancak kişinin sağlık durumuna bağlı olarak kadın hastalıkları ve doğum uzmanı özellikle ayın belirli bir günüde kan vermenizi de isteyebilir.

Test sonucunun ne zaman çıkacağı ise testin yapılacağı laboratuvarın yoğunluğuna bağlı olarak değişebiliyor. Genellikle birkaç gün içerisinde test sonucu da çıkıyor. Aç ya da tok karnına kan numunesi verilebilir. Kan verme öncesi mutlaka 8 saatlik açlık gerekmez.

AMH Testi Kaç Olmalı?

Kadınların sıklıkla merak ettikleri hususlardan biri de bu hormonun normalde kaç olması gerektiğidir. Yapılan AMH testi sonucu çok düşük, düşük, normal ve yüksek olmak üzere 4 farklı grupta değerlendirilir. Değerleri ise şu şekilde açıklayabiliriz:

• AMH > 4 ng/ml: Yüksek,
• AMH 1.5 – 4 ng/ml: Normal,
• AMH < 1.5 ng/ml: Düşük,
• AMH < 0.5 ng/ml: Çok düşük.

Yapılan testlerde bu değerin özellikle çok düşük çıkması halinde kadınlar endişeye kapılabiliyor. Asla çocuk sahibi olamayacağı düşüncesi ortaya çıkıyor ancak bu testin daha çok yumurtanın sayısı ile ilgili olduğunu unutmamak gerekiyor. Hamile kalabilmek için tek bir adet kaliteli yumurta yeterli olur. Yumurta sayısının mutlaka çok fazla olması gibi bir kıstas yoktur. Dolayısıyla hemen endişeye kapılmamak ve doktorun önerilerini dikkate alarak zamanı çok iyi değerlendirmek gerekir.

Bebek Sahibi Olmak İçin AMH Kaç Olmalı?

Elbette AMH testi değerleri yaşa göre de değişkenlik gösterebiliyor. Aynı zamanda menopoz döneminin başlangıcında olmak, polikistik over sendromu gibi çeşitli unsurların da bu değerleri etkileyebildiğini unutmamak gerekiyor. Örneğin polikistik over sendromu olan kişilerde bu değerler 6.8 ng/ml’den daha yüksek olabiliyor.

Bebek sahibi olmak için AMH değerlerinin en azından 1’in üzerinde olması beklenir. Değerlerin düşük olması yumurta rezervlerinin de azaldığı anlamını taşıyor. Ancak yumurta dondurma işlemi gibi önemli bir alternatif olduğunu da unutmamak gerekir. Yumurta rezervi artık azalmaya başladığında ancak kadının henüz anne olmaya hazır olmaması durumunda yumurta dondurma işlemi yapılabilir. Bu konuda daha detaylı bilgi almak için doktorunuza danışabilirsiniz.

AMH Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Uygulanan AMH testi sonucunda değerlerin düşük çıkması yumurta rezervlerinin azaldığı anlamına geliyor. Bu değerler genç yaşlarda da azalabilir ve söz konusu testin sonucu da düşük çıkabilir. Bunun en yaygın nedeni erken menopoz sorunudur. Bununla birlikte aşağıdaki durumlarda da yumurta sayısının ya da yumurta kalitesinin olumsuz yönde etkilendiğini belirtmek gerekir.

• Yumurtalıkları etkileyen operasyonlar geçirmiş olmak,
• Aşırı kilolu olmak,
• Turner sendromuna sahip olmak,
• Radyoterapi ya da kemoterapi görmüş olmak,
• Alkol ve tütün ürünleri kullanımı,
• Endometriozis yani halk arasındaki adıyla çikolata kistine sahip olmak.

Tüm bunlarla birlikte bazı spesifik durumlar da yumurta rezervini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu durumda hasta tarafından net bir şekilde algılanabilecek çeşitli belirtilerin ortaya çıkmadığını belirtmemiz gerekiyor. Yumurta rezervinde düşme olması yapılan çeşitli testler ile anlaşılabilir. Bu gibi durumlarda yumurta dondurma işleminden faydalanılabileceğini de belirtmeliyiz. Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar söz konusu değerlerin düşük çıkması durumunda bu işlemden faydalanabilir.

AMH düşüklüğüne çeşitli ilaçlar ile müdahale edilmesi yani bu değerin tedaviler ile yükseltilmesi mümkün olmaz. Doğurganlığın azaldığının habercisi olan bu düşüklüğün alternatif yöntemlerle yükseltilmesi de söz konusu olamıyor. Sonuç olarak çocuk sahibi olmayı planlayan çiftlerin acele etmesi ve yardımcı üreme tekniklerinden faydalanması gibi bir seçenek de değerlendirilebilir.

AMH Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Uygulanan AMH testi sonucunda değerlerin yüksek olması hormonlar ile ilgili bir sorun olduğuna işaret eder. Yumurtalık kanseri, menopoz dönemi gibi çok sayıda unsurun vücudun hormon dengesini etkilediğini unutmamak gerekiyor. Bu nedenle değerlerin yüksek olması durumunda mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Hormon değerlerinin yükselmesine neden olan faktör ya da faktörlerin araştırılması ve en kısa zamanda uygun tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi gerekir.

Polikistik over sendromu kadınlarda son derece yaygın görülen bir problemdir. Bu sorun AMH değerlerinin çok yüksek çıkmasına yol açabiliyor. Dolayısıyla POS ya da PKOS olarak da adlandırılan polikistik over sendromunun mevcudiyetinin de araştırılması gerekiyor. Çünkü bu problem mevcut olduğunda söz konusu değerler 2 katına hatta 3 katına bile çıkabiliyor.

Çoğu zaman hastalar adet düzensizliği de yaşadığından bu konuyla ilgili doktora başvurduklarında bu sendromu öğrenebiliyorlar. Polikistik over sendromuna bağlı olarak yumurta hücresi sayısının fazla olması, AMH değerlerinin yüksek olmasını da beraberinde getirebiliyor.

AMH Testi İle FSH Testi Arasındaki Fark?

Hastalar çoğu zaman AMH testi ile vücuttaki FSH hormonunun ölçümlendiği testleri birbirine karıştırıyor. Oysa bu iki test çok farklıdır ve ölçümlenen de farklı hormonlardır. AMH testinin yumurtalıkların kapasitesini çok daha net bir şekilde ölçümleyebildiğini belirtmemiz gerekiyor. Çünkü FSH değerleri günler hatta saatler içerisinde bile değişebiliyor. Bu değişkenlik net bir veri elde etmeyi de zorlaştırıyor. Oysa AMH değerleri sabit olur ve dolayısıyla fikir edinmeyi de sağlar. Ayrıca bu test yumurta rezervinin durumunu da kontrol etmeyi sağlar.

En önemli farklardan biri de anti-müllerian hormonunun doğum kontrol haplarından etkilenmiyor olmasıdır. Korunma yöntemi olarak doğum kontrol hapı kullanmış ya da kullanmakta olan kadınların yumurta rezervinin değerlendirilebilmesi için de güvenle bu test gerçekleştirilebilir. Bu test hakkında yanıtını merak ettiğiniz sorularınızın tamamını yorum bölümüne yazabilirsiniz.