Jinekolojik Muayene Nasıl Yapılır?

Jinekolojik Muayene Nedir? Nasıl Yapılır?

Jinekolojik muayene her kadının yılda bir defa mutlaka yaptırması gereken genel kontrollerden biridir.

Kadın vücudunun vajina ve rahim bölgesinin herhangi bir şikayet olmasa dahi düzenli aralıklarla kontrolden geçirilmesi gerekir. Çünkü her hastalık belirti göstermez.

Hiç bir semptoma neden olmadan mevcudiyetini koruyan ve hatta hızla ilerleyen çok sayıda hastalık bulunuyor. Rahatsızlıkların erken dönemde tespit edilebilmesi ise ancak rutin jinekolojik muayenelerin aksatılmaması ile mümkün olabilir.

Bu işlemin acı verip vermediği ya da bakire kadınların muayene yaptırıp yaptıramayacağı gibi soruların yanıtlarını da yazımın ilerleyen bölümlerinde okuyabilirsiniz. Öncesinde jinekolojik muayenenin ne olduğunu biraz daha ayrıntılı biçimde ele alalım.

Jinekolojik Muayene Bursa

Rahim, rahim ağzı, vajina ve yumurtalıkların genel olarak sağlık kontrolünden geçirilmesi amacıyla gerçekleştirilen muayene, jinekolojik muayene nedir sorusunun yanıtıdır. Muayene kapsamında hastalarımıza bazı sorular yöneltebiliriz.

Son adet tarihiniz, mevcut bir şikayetinizin olup olmadığı, daha önce gebelik olup olmadığı, aile öyküsü gibi soruları yanıtlamanız, genel sağlık geçmişi hakkında bilgi sahibi olmasımızı sağlar. Bu soruların yanıtları doktorunuz ile sizin aranızdadır ve üçüncü bir kişi ile asla paylaşılmaz.

Daha önce hiç jinekolojik muayene olmamış kadınların bu konuda çekingen olması son derece normaldir. Ancak bu işlemin sadece birkaç dakika sürdüğünü ve rahatsızlık verici hiçbir boyutunun olmadığını belirtmek gerekiyor.

Jinekolojik Muayene Aletleri

Jinekolojik muayenede en çok kullan aletler aşağıdaki gibidir:

• Vajinal Spekulum: Vajinanın açılmasını sağlayarak rahim ağzının ve duvarlarının görülmesini sağlayan alettir. Tek kullanımlık plastik ya da metal yapıda olan türleri bulunmaktadır.
• Karın Ultrason Probu: Gebeler için kullanılan veya cinsel hayatı olmayan kız çocukları için karın üzerinden kullanılan ultrason başlığıdır.
• Jinekolojik Ultrason Probu: Vajinanın içerisine uygulanır, sterilize etmek için jel sürülerek kondom takılır ve bu sayede hastanın genital sağlığı korunur. Bu aletle yumurtalığın ve rahmin görüntülenmesi sağlanır. Cinsel hayatı olan hastalar için bu alet tercih edilir.
• Dört Boyutlu Prob: Genellikle kullanılmaz ancak görüntüleme için doktorun ihtiyacına göre kullanılabilir.
• Smear Çubuğu: Rahim ağzındaki hücrelerin(sürüntünün) alınması için kullanılan çubuktur. Sürüntü alındıktan sonra incelemeye gönderilir. Kanser ihtimali yaratabilecek hücrelerin tespiti, rahim ağzı kanseri riski ve enfeksiyon kontrolleri bu sürüntü üzerinden yapılır.

Jinekolojik Muayene Kimlere Yapılır?

Bekar ya da evli olmasına bakılmaksızın her kadının 6 ay veya 1 yıl period sıklıkları ile muhakkak yaptırması gerekir. Bu muayeneler hastalıkların önceden teşhisi ve tedavisi için oldukça önemlidir. Normal gibi görünen bir çıkıntı ya da kaşıntı, kanser gibi önemli hastalıkların belirtisi olabilmektedir. Bunların önüne geçmek adına düzenli şekilde jinekolojik muayene yapılması hayati önem taşımaktadır.

Genç kızlarda jinekolojik muayene karından yapılmaktadır ve cinsel hayat başlamadan önce karından ultrasonla bakılıp yumurtalık ve rahimlerdeki durumun değerlendirilmesi sorunların erken tespiti için önemlidir.

Jinekolojik Muayene Metotları

Jinekolojik muayenede birinci kısım hastanın öyküsüdür. Hastanın geçmişten gelen sıkıntılarını ve bunların birbiriyle ilişkisini dinleriz. Bunlara yönelik olarak kişinin günlük yaşamı, alışkanlıkları, ailesinde yaşanan hastalık geçmişleri gibi soruların cevapları teşhis için ipuçları vermektedir.

Jinekolojik Muayene Aşamaları

Ultrason ile rahim ve yumurtalıklarda bir problem olup olmadığına da bakılır. Genel olarak jinekolojik muayene aşamaları şu şekildedir;

• İnspeksiyon (dıştan gözle genel değerlendirme),
• Spekulum muayenesi (tıbbi bir alet ile vajina içerisinin incelenmesi),
• Vajinal Tuşe (parmakla muayene yapılması),
• Ultrason (rahim içi ve yumurtalık incelemesi),
• Vajinal kültür alınması (sadece gerekli görüldüğünde yapılır),
• Smear için örnek alınması (gerekli görüldüğünde ya da rutin smear tarama zamanının gelmiş olması durumunda yapılır).

Jinekolojik muayene pozisyonu tam olarak sağlandıktan sonra dış genital bölge kontrol edilir. Burada belirli problemlerin olup olmadığı durumları kontrol edilir. Dış genital bölgede kızarıklık, şişkinlik, siğil, kanser oluşumuna neden olabilecek leke türleri, sivilce ya da farklı doku oluşumları olup olmadığına bakılır ve bunlar değerlendirilir. Hastanın ıkınması istenerek idrar kesesi sarkması gibi durumları olup olmadığına da bakılır.

Dış genital bölge kontrolü sonrası spekulum denilen, vajina içine girdikten sonra açılabilen plastik ya da metal bir alet kullanılarak vajina içi açılır ve daha arkadaki rahim ağzı görülür. Bu sayede oluşan bu açıklıktan smear çubuğu yerleştirilerek rahim ağzı bölgesinden smear alınması sağlanır ve teste gönderilir. Patolog incelemesi sonrası kansere dönüşebilecek durumlar incelenir ve raporlanır. Spekulum ile yeterince açılan vajina içerisinde de ayrıca başka sorunların olup olmadığına bakılarak hasta bilgilendirilir.

Vajinal spekulum çıkarılmadan önce ultrason probu spekulum içerisinden geçirilir. Bu cihaz insanların duyamayacağı ses dalgaları göndererek bilgisayarda görüntüye döker ve bu görüntüler üzerinden yumurtalıklarda kist veya myom gibi oluşumlar olup olmadığı değerlendirir. Bu işlem yine cinsel hayatı olan kadınlar için yapılır. Genç kızlarda yapılamaz.

Cinsel hayatı olmayan ya da gebeler için de karından ultrasonla jinekolojik muayene yapılabilmektedir. Kız çocuklarında bu muayene yapılırken idrara sıkışmış durumda olması karından yapılan bu ultrasonda mesanenin dolması, rahmin daha kolay görüntülenmesi sağlanır. Mesanenin dolması, rahmi yukarı doğru kaldıracağından ultrasonda kontrol daha net sonuçlar verecektir.

Sırasıyla vulva(dış genital bölge),vajina ve rahim ağzına bakılarak yumurtalar, tüpler ve rahime manuel muayene yapılır. Unutulmamalıdır ki smear testi temiz dahi çıksa, elle yapılan muayenelerde servikal lezyon tespit edilebilmektedir. Aynı zamanda ultrasonda tespit edilemeyen bir lezyon yine manuel muayene ile tespit edilebilmektedir.

Jinekolojik Muayene Kaç Yılda Bir Yapılır?

Evli ya da bekar farketmeksizin her kadın 6 ayda bir ya da her yıl jinekolojik muayene yaptırmalıdır. Erken teşhis ve tanı için bu oldukça önemlidir. Sizin için önemsiz görünen ufak bir yara ya da kaşıntı, ileride enfeksiyon ya da kansere dönüşebilecek bir durumun başlangıcı olabilir.

Jinekolojik Muayene Kaç Yaşında Yapılır?

Kadınların daha önce cinsel yaşamının olmaması, hiçbir kadın hastalığına sahip olmadıkları ya da rahim ile alakalı hiçbir problemin mevcut olmadığı anlamına gelmiyor. Dolayısıyla rutin kontrol amaçlı olarak gerçekleştirilen jinekolojik muayenelere başlamak için cinsel yaşamı beklemek doğru değildir.

Jinekolojik Muayene Adetin Kaçıncı Gününde Yapılır?

Aslında jinekolojik muayenelerin adet kanamasının olmadığı bir dönemde gerçekleştirilmesi gerekir. Ancak kimi zaman yumurtalık kisti gibi bazı hastalıkların kontrol edilebilmesi için adet dönemi içerisinde muayene olmanız da gerekebilir.

Rutin jinekolojik kontrol amaçlı olarak muayeneye gittiğinizde adet dönemi dışında herhangi bir günü tercih edebilirsiniz. Fakat doktorunuz adet döneminin ikinci günü, üçüncü günü ya da adet bitiminde gelmenizi istediğinde bu tarihlerde muayene olmanız önemlidir.

Hastanın kendini kasması ya da hareket etmeye çalışması sonucu hafif ağrılar hissedebilir, burada önemli olan rahat olmak, nefes egzersizleri ile kendini rahatlatmaktır. Doktorunuzun hassasiyeti ve desteği ile de bu durumları yaşamadan çok rahat bir jinekolojik muayene geçirebilirsiniz. Zamanla bu işlemi yaptıran ve ilk korkularının yersiz olduğunu gören hastalar kendini kasmadığı ve bu muayeneye psikolojik olarak hazır geldiklerinde hiçbir acı hissetmeden jinekolojik masadan kalkabilirler.

Jinekolojik Muayene Öncesi Temizlik

Jinekolojik muayene öncesi genital bölgede temizlik açısından yapılan bazı işlemler, muayeneyi yapacak doktorun teşhislerini zorlaştırabilir. Jinekolojik muayeneye gelinirken ağda, epilasyon ya da jilet yapılması bölgedeki tahrişi arttıracağından doktorun bu tahriş olan kısımları değerlendirmesi zorlaşır.

Muayeneden hemen önce genital bölgenin yıkanması da doktorun akıntı gibi durumları tespit etmesini zorlaştırır. Gerekli görüldüğü durumda adetliyken muayene dahi istenebilir. Hasta bu konuda rahat olmalı ve genital bölgedeki tüyleri gerekli ise makas ya da makine yardımı ile kısaltması yeterli olmaktadır. Doktorun buradaki cilt ve akıntı yapısını inceleyebilmesi açısından kısa tüylü olması yeterlidir ve hasta bölgenin durumundan kesinlikle çekinmemelidir.

Jinekolojik Muayene Sonrası Kanama Olur Mu?

Jinekolojik muayene sonrası kanama olmaz. Doktorunuz işlemleri yaparken vajinal spekulumla hassas bir şekilde işlem yapar ve alınan smear sonrası kanama gibi bir durum oluşmaz. Kanama var ise muayene harici bir durum olabilir ve doktora danışılmalıdır. Rahim ağzı yarası olması durumunda bazı hastalarda kanama, lekelenme şeklinde görülebilmektedir ve bu durum çok nadir oluşur.